මොකක්ද මේ තෛයි පොංගල්

සාමාන්යෙන් තෛයි පොංගල් සමරන්නේ විශේෂයෙන් දෙමළ ජාතිකයන්. ඒත් මොකක්ද මේ? වචනාර්තයෙන් නම් උතුරායන කිරි කියන එකයි. හරියට අපි සිංහල අලුත් අවුරුද්දට කරනවා වගේ. ඒත් ඇයි මේක ජනවාරි 14ටයි 15ටයි මාරු‍ වෙන්නේ. පිළිතුර සරලයි හරියට අපේ සිංහල අලුත් අවුරුද්ද අප්‍රේල් 13 හෝ 14 හෝ තියෙන හේතුවම යි. තව දුරටත් පැහැදිලිව කියනව නම් සිංහල අලුත් අවුරුද්ක කියන්නේ සූර්යා මීන රාශියෙන් මේෂ රාශියට මාරු වීම. තෛයි පොංගල් කියන්නේ සූර්යා ‍ධනු රාශියෙන් මකරයට පැමිණීමයි. මකරය පැමිණීම වශේෂ වන්නේ මේ නිසයි. සූර්යා පෘථිවිය වටේ ගමන් කරන්නේ සාපේකෂ ඇලයකින්. ක්‍රාන්තිය කියලා කියන්නේ අහල ඇතිනේ. එත‍කොට පෘථිවි සමකයෙන් දක්ෂිණ ධ්‍රැවය දෙසට ගමන් කර සූර්යා නැවත උත්‍ර ධ්‍රැවය දෙසට ගමන් කිරීම අරඹන දවස තමා තෛයි පොංගල් දිනය. මෙතනදී මෙතරම් කල් පහලට ගමන් කරන ලද ඉර ඉහලට ගමන් කිරීම ඇරඹීම තමා සමරන්නේ. නැතහොත් ‍ධනු රාශියේ සිට මකර පැමිණීම යි. සිංහල අලුත් අවරුද්දේ දී ඉර සමකයට පැමිණීම සමරනවා. ඒ ‍මීන රාශියේ සිට මේෂයට පැමිණීම යි.